farhang sara www.farsicad.com

ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسرا و مجتمع های فرهنگی – بخش دوم

بعد از یک وقفه نسبتا طولانی بخش دوم ضوابط و استانداردهای طراحی مجتمع های فرهنگی و فرهنگ سرا رو واستون آماده کردم که در مطالعات و طراحی های خود ازش نهایت استفاده رو ببرید.

برای دیدن بخش اول این مجموعه به اینجا مراجعه کنید.

ظوابط و معیارهای طراحی فرهنگسرا – بخش ۱

 

farhang sara www.farsicad.com

گالری ها

ساختار عمومي گالري‌ها : فضاي نمايشگاه بخش مهمي در اين مجموعه به شمار مي‌رود كه خصوصيات آن بر مجموعه تاثير مي‌گذارد. تجربه فرد از فضاي سه بعدي نمايشگاه نتيجه يك ادراك سريع است. اين ادراك در محيطي با ساختار روشن، آسان‌تر و با خستگي كمتر به دست مي‌آيد تا در فضائي كه تركيب ضعيف و ناخوانايي دارد. نمايشگاه نوع خاصي از فضا است كه در آن علاوه بر رابطه انسان – فضا يك رابطه پيچيده بين فضا و شيء وجود دارد. در قسمتهايي از نمايشگاه كه داراي مجموعه‌هاي نمايشي ثابت است. معماري را مي توان تا حد امكان با اشياء تطبيق داد ولي در قسمتهاي قابل انعطاف، اين امر فقط از طريق تزئينات و تمهيدات فراوان عملي است.

برای دیدن متن کامل به ادامه مطلب مراجعه کنید.


ترتيب قرارگيري اشياء : ترتيب اشياء نمايشي به بازديدكنندگان و خصوصيات اشياء نمايش بستگي دارد.

رابطه بازديدكننده و شيء نمايشي به شرح زير است:

1- هر چه نسبت بازديدكنندگان به اشياء نمايشي كمتر باشد. امكان تمركز و اينكه هر بازديدكننده بتواند آزادانه با شي نمايشي ارتباط برقرار كند، بيشتر مي‌شود.

2- در يك بازديد گروهي تماس نزديك با شيء نمايشي بدون ايجاد زحمت براي ساير اعضا گروه ممكن نيست. بازديدكنندگان بايد به ترتيبي گرداگرد شيء نمايشي قرار بگيرند كه همگي فاصله‌شان تا آن مساوي باشد.

نورپردازي گالري‌ها : الف) نورپردازي طبيعي (نور روز): به دلايل اقتصادي، فيزيولوژيكي و تنوع، اين نوع نورپردازي هنوز بهترين وسيله روشنايي است و اگر مسائل حفاظتي اشياء اجازه دهد ارجحيت، نور روز است. جهت نور ممكن است از بالا (عمودي) يا از پهلو (افقي) باشد. مدتهاست كه ارزش نورپردازي از بالا در طراحي موزه‌هاي استفاده مي‌شود كه امتيازات آن عبارتند از: الف- نورپردازي از بالا روشي است راحت‌تر و ثابت‌تر در نورپردازي و كمتر در معرض موانع جنبي در داخل و خارج از بنا مانند ساختمانهاي ديگر و درختان قرار مي‌گيرد.ب- نوري كه از بالا به تصاوير يا ساير اشياء به نمايش گذارده مي‌تابد، قابل تنظيم است و تامين نور كافي و يكنواخت آن ديدي بسيار مناسب با حداقل بازتاب يا انحراف به وجود مي‌آورد. ج- امكان به نمايش گذاشتن اشياء بيشتري را در فضاي نمايشگاه امكان‌پذير مي‌سازد. د- با توجه به حذف پنجره‌ها و كاهش راههاي ارتباطي، فضاي نمايشگاه از امنيت بيشتري برخوردار شده و تمهيدات امنيتي نيز كاهش مي‌يابد.

ب) نورپردازي جانبي )افقي( : اينگونه نورپردازي از طريق پنجره‌ها و نورگيرهاي معمولي به اشكال و ابعاد مختلف و در مكانهاي مناسب در ديوارها انجام مي‌شود. پنجره‌ها و نورگيرها معمولا يا در ارتفاعي كه بازديدكننده قادر به ديدن محوطه بيرون باشد و يا در ارتفاعي بالاتر نصب مي‌شود. ديوارهايي كه پنجره‌ها با ارتفاع معمولي بر روي آنها نصب شده، غالبا بدون استفاده هستند و علاوه بر آن اشياء نمايشي كه بر روي ديوار مقابل اين پنجره‌ها نصب شده‌اند نيز به خاطر وجود نور از مقابل داراي انعكاس هستند كه مانع ديد كامل و روشن مي‌گردد. با اين وجود، اينگونه پنجره‌ها براي اشيايي كه روي ديگر ديوارها و در زاويه‌اي درست نسبت به منبع نور قرار دارند، نور مناسب و دلپذير به وجود مي‌آورند.

ج) نورپردازي مصنوعي : ملاحظات تكنيكي و مشكلات نگهداري مربوط به استفاده از نور مصنوعي از جمله عوامل موثر بر كاهش كاربرد نور مصنوعي در فضاهاي نمايشگاهي بوده است. نور مصنوعي از منابع نقطه‌اي يا خطي تأمين مي‌گردد و از اين رو چون سطوح تعديل كننده شدت آن با نور فضا قابل مقايسه نيست، لذا دستيابي به شرايط مشابه نور روز نيز تا ميزان محدودي امكان‌پذير است.

حركت و دسترسي گالري‌ها : حركت و دسترسي قسمتي از امر ارائه و نمايش اشياء و عامل مهمي در سازماندهي فضائي نمايشگاه است. زيرا بطور نظري هيچ فضائي در منطقه نمايش اشياء منحصرا به رفت و آمد اختصاص نداشته و هيچ راهرو يا راه‌پله‌اي نبايد حركت سيال در اين منطقه را محدود كند. دستيابي به اين شرايط با اجتناب از مسائل روز امكان‌پذير است. الف- اجتناب از محدوديتهاي با وقفه ب- اجتناب از اختلاف سطوح زيا

تنظيم شرايط محيطي : رطوبت، دما و نور باعث فرسايش اشياء مي‌گردند، دماي 15 درجه سانتي‌گراد و رطوبت نسبي 60% براي اكثر نمايشگاههاي مناسب مي‌باشد. رطوبت نسبي نبايد كم و زياد گردد و اين مساله با اشياء نمايشي ارتباط مستقيم دارد ولي در كل رطوبت نسبي 50% تا 65% توصيه مي‌گردد.

تهويه مطبوع : پيشرفتهاي فني در امر خلق يك محيط مصنوعي، اكنون به مرحله‌اي رسيده است كه امكان تامين مصنوعي شرايط جوي را به طور كامل فراهم ساخته است. در اين شرايط ثبات، انعطاف‌پذيري و نظم را مي‌توان در چهارجوب فضايي نمايشگاه تأمين نمود. از جمله ديوارهاي خارجي مي‌توانند كاملا بسته بوده و به خوبي عايق شوند و در صورت وجود اشعه‌هاي نامطلوب نور، مي‌توان آنها را دقيق‌تر از نور روز بررسي و درمان كرد.

آكوستيك : كنترل و طراحي آكوستيك بايد هماهنگ با ساير جنبه‌هاي طراحي ساختمان نمايشگاه انجام شود. براي به حداقل رساندن نوفه‌اي كه ناشي از نواحي و وسايل پر سروصدا و شلوغ است، موقعيت ساختمان را بايد در محلي ساكت و آرام پيش‌بيني نمود. در صورتي كه يك منبع نوفه جهت‌دار در نزديكي ساختمان قرار گرفته باشد، مي‌توان از عملكردهاي مقاوم‌تر به عنوان مانع استفاده كرد و عملكردها حساس‌تر را در فاصله بيشتري از منبع نوفه قرار داد. هماهنگي اصول آكوستيكي با خصوصيات معماري از يكسو مربوط به سبك معماري و سازماندهي فضايي آن مي‌باشد و از سوي ديگر نيازمند توجه به خصوصيات مربوط به طراحي فني ساختمان نمايشگاه قرار مي‌گيرد.

حريق : مقابله با حريق شامل مسئوليت حفظ متعلقات و حفاظت از بازديدكنندگان مي‌باشد. بديهي است نخستين اقدامات مقابله با آتش بايد با شناخت محل، خصوصيات مصالح ساختماني، مراقبت‌هاي لازم در بناهاي مجاور، انتخاب مصالح ساختمان مقاوم و پيشگيري لازم انجام پذيرد. بهتر است از به كار بردن هر گونه ماده قابل اشتعال به منظور تزئين و پوشاندن ديوارها خودداري شود. دقت بسيار بايد به كار برد تا از اتصالات برق در سيستم‌هاي الكتريكي خودداري شود.

 

آمفي تئاتر

ساختار عمومي فضاهاي نمايشي : ساختار عمومي فضاهاي نمايشي مي‌بايد بر اساس سلسله مراتبي از فضاهاي عمومي (مانند كارگاههاي توليد نمايش و فضاي كارمندان) استوار گردد. و نحوه دسترسي به مجموعه فضاي نمايشي و تردد در فضاهاي داخلي ان با توجه به حريم محدوده فضايي بخشهاي مختلف آن انجام گيرد. ساختار فضايي اينگونه ساختمانها را با توجه به اصول هدايت كننده فوق مي‌توان به دو عرصه بيروني و دروني تقسيم نمود. الف) عرصه بيروني فضاي نمايشي: اين عرصه به طور كلي در ارتباط مستقيم با تماشاگران است ب) عرصه دروني فضاي نمايشي: اين عرصه شامل كليه فضاهايي است كه مربوط به امور نمايشي و اداري مي‌شوند و از اين رو با كاركنان و بازيگران ارتباط مستقيم دارند.

بیشتر بخوانید  طرح مجتمع تجاری تفریحی - نقشه ، شیت بندی ، سه بعدی

شكل و انواع مختلف صحنه نمايش : الف-تئاترهاي داراي صحنه ايواني كه اينگونه تئاترها امكان نمايش فيلم را نيز دارند. ب-تئاترهاي داراي صحنه ميداني كه صحنه از هر سو با تماشاچيان احاطه شده در اينگونه تئاترها حداكثر عمق ميدان تماشاگران حداكثر 6 تا 7 رديف است و در صورتي كه جايگاه در يك سطح باشد. حداكثر تماشاگر از 300 الي 400 نفر بيشتر نخواهد بود. ج – تئاترهاي داراي صحنه هلالي يا صحنه آزاد جلو آمده. در اين تئاترها صحنه به قلب جايگاه تماشاگران مشيده شده و وروديها معمولا در پشت صحنه و يا در داخل جايگاه تماشاگران قرار دارند. د- نوع ديگر از تئاتر كه تركيبي از موارد بالاست در دوران معاصر مورد توجه طراحان بوده است. اين نوع تئاتر با برخورداري از يك صحنه انعطاف‌پذير براي تبديل به شكلهاي مختلف از خصوصيتي مستقل برخوردار است. صحنه در اينگونه تئاترها مي‌تواند با جابجايي صندلي‌ها و قسمتهايي از كف به صورت ايواني – ميداني و هلالي ظاهر شود به اينگونه صحنه‌ها چندشكلي مي‌گويند.

شيب سالن نمايش : در نمايشات تئاتري زنده معمولا از فاصله 12 متري، حالتهاي احساسي صورت بازيگران قابل رؤيت نيست و حركت آنها نيز از فاصله بيشتر از 20 متر نيز به خوبي ديده نمي‌شود.براي تأمين ديد بهتر تماشاگران لازم است تا كف جايگاه شيب ملايمي داشته و يا به صورت پله‌اي طراحي شود. ميزان شيب در طبقه همكف جايگاه براي حفظ امنيت تماشاگران و سهولت رفت و آمد افراد معللو كه با صندلي چرخ‌دار حركت مي‌كنند، حداكثر 10% است و شيب‌هاي بيشتر بصورت پله‌اي بايد طراحي شوند كه حداكثر آن 35% است.

صندلي تماشاچيان : ابعاد صندلي تماشاچيان طبق استانداردها حداقل عرض 45 سانتي‌متر را بايد داشته باشد و فاصله پشت تا پشت صندلي‌ها حداقل 90 سانتي‌متر و تا 1/1متر نيز مي‌تواند باشد. حداكثر فاصلة هر صندلي از در خروجي نبايد از 15 متر بيشتر باشد و حداكثر فاصلة هر صندلي از راهرو جانبي 450 سانتي‌متر باشد. و تعداد مجاز صندلي‌ها در هر رديف به ازاي هر راهرو 7 صندلي مي‌باشد بهترين چيدمان صندلي‌ها بصورت قوسي و اختصاص ندادن بهترين نقاط ديد(مركز) به راهرو مي‌باشد.

اتاق رختكن (تنفس بازيگران ) : اين اتاق محل استراحت، رختكن و گريم بازيگران مي‌باشد. در فضاهاي نمايش كوچك يك اتاق 20 متر مربعي براي اين منظور كافي است ولي در فضاهاي نمايش بزرگتر يك سالن غذاخوري يا آشپزخانه و محل استراحت جداگانه‌اي نياز است. از اين مكان يك اتاق پرو لباس، سرويس بهداشتي و آينة قدي,كمدوسايل, و ميز گريم براي گريم بازيگران قرار دارد.

اتاق سخنراني : در هنگام برگزاري جلسات سخنراني در سالن نياز به يك اتاق جهت ميهمانان سخنران وجود دارد. كه قبل و بعد و بين سخنراني از سخنران پذيرايي گردد. در اين فضا كه مساحت آن 30 متر مربع مي‌باشد سرويس‌هاي زنانه و مردانه، محل نشستن و استراحت و ساير وسايل مانند كمد رختكن و … وجود دارد.

نورپردازي صحنه : نحوه تابيدن منابع نوراني در بالاي صحنه و پلهاي صحنه و پلهاي روشنايي در بالاي جايگاه تماشاگران قرار دارند، معمولا تحت زاويه‌اي بين 55 درجه تا 40 درجه است. بطوريكه تمام صحنه را از جلو تا عقب آن توسط يكي از عناصر نوراني و يا ساير آنها، پوشش داده شود. با افزايش ارتفاع منابع نور مي‌توان دامنه پوشش آنها را نيز افزايش داد.

اكوستيك : اكوستيك در هر فضاي نمايشي قادر است تا انواع برنامه‌هاي نمايشي را تحت تاثير قرار دهد و از آنجا كه ايجاد تغييرات اساسي در وضعيت اكوستيك سالنهاي نمايش بسيار دشوار است، از اينرو لازم است تا از ابتدا تصميمات لازم درباره خصوصيات اكوستيكي سالنهاي نمايش گرفته شود.فضاهاي نمايشي بايد در برابر كليه نوفه‌هاي خارجي ناشي از صداي هواپيما، ترافيك و همهمه افراد در سالن انتظار، عايق باشند و دستگاه‌هاي مكانيكي به گونه‌اي طراحي شده باشند كه سطح نوفه‌اي كه در داخل سالن نمايش ايجاد مي‌شود از يك حد خاص تجاوز نكند. براي برنامه‌هاي نمايشي زنده، در صورتيكه حداكثر تعداد تماشاگران 200 نفر باشد لزومي به استفاده از دستگاه‌هاي تقويت صدا نيست و در صورت كاهش فاصله متوسط بين تماشاگران و بازيگران استفاده از تمهيدات اكوستيكي براي نمايشنامه‌هاي معمولي براي نمايشنامه‌هاي معمولي رضايتبخش مي‌باشد. ميزان شيب جايگاه همانقدر كه براي ديد تماشاگران اهميت دارد، براي شنيدن هم مهم است زيرا صدا در هنگام عبور از جايگاه به علت خاصيت جاذب بودن بدن تماشاگران ضعيف مي‌شود، از اينرو با استفاده از بازتابنده‌هاي سقفي، بايد حداقل شيب لازم را كه مانع ديد تماشاگران نشود براي جايگاه در نظر گرفت.

ايمني از حريق : بروز نمايش در فضاهاي نمايشي و خسارات و تلفات ناشي از آن اغلب از عدم دقت در انتخاب و ساخت مواد بكار رفته در ساختمان و تجهيزات آن و رعايت ساير پيش‌بيني‌هاي لازم براي جلوگيري از توسعه آتش و بخصوص ايجاد دود مي‌باشد. به طور كلي بايد در اسكلت ساختمان حداقل دو ساعت در مقابل آتش مقاومت داشته باشد و از مواد قابل اشتعال در ساخت دكورها و براي پوشاندن ديوارها و سقف استفاده نشود و مواد جاذب صدا و ساير تجهيزات اكوستيكي نيز تا حد مطلوبي در مقابل آتش مقاومت داشته باشد. در تئاترها معمولا صحنه نمايش مهمترين عامل ايجاد آتش و دود است. براي مقابله با حريق بر روي صحنه مي‌بايست آتش را درون چهار ديوار برج صحنه محبوس كرد و با استفاده از جريان قوي هوا به سمت بالا كه توسط دودكش اتوماتيك در بالاي برج صحنه ايجاد مي‌شود، حرارت و دود را از تماشاگران دور نگاه داشت. نقشه و تجهيزات مربوط به پشت صحنه نيز بايد به گونه‌اي طراحي شده باشد كه از آتش‌سوزي جلوگيري كند و در صورت بروز حريق در صحنه مانع گسترش آن به پشت صحنه شود. تجهيزات اطفاء حريق در فضاهاي نمايشي شامل كشف‌كننده‌هاي دود و حرارت، شلنگ‌هاي قرقره‌اي، كپسولهاي گاز كربنيك و كپسول‌هاي پودري هستند. صحنه تئاتر هم در عين حال بايد به سيستم آب‌پاش در بالاي صحنه و بالاي پرده ايمني نيز مجهز بوده و در آن شير آب و سطل شن نيز پيش‌بيني شود. اغلب لوازم اطفاء حريق در راهروها قرار مي‌گيرند و اگر وجودشان در اين از قبل در نظر گرفته نشده باشد، مي‌توانند به موانع خطرناكي تبديل شوند و از اينرو بايد محلهاي خاصي را براي آنها پيش‌بيني نمود.

برای دیدن بخش اول این مجموعه اینجا را کلیک کنید.

ضوابط  و استانداردهای طراحی فرهنگسرا و مجتمع های فرهنگی

 

بزودی قسمت سوم آماده خواهد شد.

منبع : وب سایت تخصصی ارائه جدیدترین مطالب و دانستنی های معماری

 

 

5 thoughts on “ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسرا و مجتمع های فرهنگی – بخش دوم

پاسخ دادن به isaac لغو پاسخ